Καλωσήρθες στη Ψυχολογία...

Μετά από μια πολύ δύσκολη χρονιά με την στασιμότητα, την ρουτίνα, το άγχος, το πολύωρο διάβασμα και τις εξετάσεις, να είναι μια καθημερινότητα, μετά τις προτροπές όλων να κλείνεις τα μάτια σου στην πραγματικότητα και να κοιτάς μόνο το διάβασμα, «γιατι εδώ κρίνεται το μέλλον σου», πλέον ήρθες στη σχολή σου. Η Φιλοσοφική είναι εδώ για να συμβολίσει την μετάβαση από το ασφυκτικό πλαίσιο των σχολικών σου χρόνων στη μελλοντική σου εργασία, καλλιεργώντας σου τα απαραίτητα εφόδια για να γίνεις ο μελλοντικός εργαζόμενος που έχει ανάγκη το σύστημα. Από την άλλη σίγουρα, οι σπουδές σου σ’ αυτή τη σχολή είναι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία για μόρφωση, αναθεώρηση και αμφισβήτηση, για μια αρχή ενός διαφορετικού τρόπου     κοινωνικοποίησης και ζωής και αυτού που λέμε «φοιτητική ζωή».

           

Το τμήμα Ψυχολογίας έχει ως αντικείμενο τον ίδιο τον άνθρωπο, την «ψυχή» του και θέτει στο επίκεντρό της να ερμηνεύσει την ανθρώπινη συμπεριφορά προκειμένου να είναι σε θέση να την τροποποιήσει ενίοτε προς το «καλύτερο», όποιο κι αν είναι αυτό. Για να το επιτύχει αυτό πρέπει αναγκαστικά να εξετάσει το πώς αλληλεπιδρούν οι εσωτερικές διεργασίες του ατόμου (βιολογικές και γνωστικές)  με την εξωτερική πραγματικότητα. Και έπειτα αν κληθεί να τροποποιήσει τη συμπεριφορά του ατόμου, προκειμένου να γίνει πιο λειτουργική και πιο προσαρμοστική σε σχέση με την πραγματικότητα, θα το κάνει αλλάζοντας τις σκέψεις του ατόμου σε σχέση με την πραγματικότητα.

Ποια είναι όμως αυτή η εξωτερική πραγματικότητα και λειτουργία της στην οποία καλείται η ψυχολογία ως επιστήμη να βοηθήσει το άτομο να προσαρμοστεί; Είναι η πραγματικότητα μιας κοινωνίας που στηρίζεται στην εκμετάλλευση του ανθρώπου από τον άνθρωπο, στην ανταγωνιστικότητα μεταξύ των ίδιων των ατόμων ακόμα και στις διαπροσωπικές τους σχέσεις για την επίτευξη στόχων που ουδέποτε καθορίστηκαν για τις ανάγκες και επιθυμίες τους αλλά για τα απρόσωπα συμφέροντα της κανονικότητας της οικονομίας, της παραγωγικότητας στη δουλειά, των κοινωνικών προτύπων. Γι’ αυτό και η ψυχολογία όπως κάθε επιστήμη αναπόφευκτα εξετάζει τον άνθρωπο ως αριθμό, ως ποσότητα, ως άλλο ένα τμήμα της μηχανής που πρέπει να συνεχίσει να παράγει κέρδη. Στην εποχή μας αυτή η λειτουργία της ψυχολογίας γίνεται ακόμα πιο έντονη με τη συνδιαχείριση που καλείται να κάνει στο να συνεχίσουν να είναι «λογικά» τα άτομα, ενώ αναγκάζονται να επιβιώνουν στην εποχή της αφόρητης πίεσης να «πετύχουν» στις πανελλαδικές, μετά στη σχολή, μετά να βρουν μια καλή εργασία και να είναι «καλοί πολίτες» που ζουν στον μικρόκοσμό τους.

Προ πάντων όμως να μένουν μακριά από την πολιτική και τα κόμματα, ενώ αυτοί που τους ζητούν επίμονα να μην ασχολούνται με την κοινωνική πραγματικότητα λαμβάνουν όλες τις αποφάσεις που καθορίζουν τις ζωές μας. Αυτή είναι λοιπόν η λειτουργία της ψυχολογίας στην εποχή της δομικής κρίσης του καπιταλισμού, των μνημονίων της, της χρόνιας ανεργίας, των ελαστικών σχέσεων εργασίας με μηδενικά δικαιώματα. Τα όρια της επιστήμης είναι τα όρια του εφικτού εντός αυτής της πραγματικότητας. Αλλά αυτή οι κοινωνία δε χωράει τις επιθυμίες μας. Οι μισθοί των 400 ευρώ δε χωρούν τις ζωές μας. Γι’ αυτό και η λογική του συστήματος αυτού είναι παράλογη. Και πρέπει να ανατραπεί ολότελα για να ανοίξει ο δρόμος για έναν κόσμο που ο άνθρωπος θα είναι χειραφετημένος και η επιστήμη δε θα τον εξετάζει ως απρόσωπη μονάδα αλλά ως υποκείμενο με τη δική του μοναδική υπόσταση. Μέσα από τους συλλογικούς μας αγώνες, μέσα από τις γενικές συνελεύσεις των συλλόγων μας, μαζί με τους εργαζόμενους και κάθε καταπιεσμένο.